BEYPAZARI-HIDIRLIK TEPE
LİTOLOJİ
BİLGİ
BEYPAZARI-HIDIRLIK TEPE ve BEYPAZARI MONOKLİNALİ
Hıdırlık tepesi, Beypazarı'nın seyirlik noktasıdır. BEYPAZARI FLEKSÜRÜ(=monoklinal)'nün en güzel görüldüğü bir noktadır. Kirmir formasyonun oluşturduğu bir tepedir.
MONOKLİNAL KIVRIMLAR veya FLEKSÜR olarak biline kıvrımlar bir tabakanın sadece bir kanadının kıvrımlanmasıyla ortaya çıkan tektonik yapıdır. Bu kıvrımlanmayı oluşturan etkiyen kuvvetlerin düşey bileşenlerinin çok büyük olduğu, yatay bileşenlerinin ise önemsenmeyecek küçüklükte olmalarıdır.Bu tür yapılar dünyada fazla yaygın bulunan yapılar değildir. Beypazarı Fleksürü bu açıdan dünyada görülmesi gereken bir tektonik yapıdır.
Alterasyonda ise aynı tabakanın sert kısımları ayrışmayarak tepecikleri oluştururken, yumuşak olan kısımları ayrışarak düzlük veya vadileri oluşturmuşlardır. Bu nedenle buradan bakıldığında "dinozor sırtı" veya "bukalemunun sırtındaki çıkıntı ve girintiler" gibi gözlemlenir. Turist rehberleri tarafından da bu söylem fazla sevildiğinden sürekli tekrarlanmaktadır. Beypazarı'nı görmeye gelen turistlerde hep bu yanlış anlamadan dolayı, bazı turistlerin de burada dinozorların yaşadığını bile iddia edebilmeleri ayrı bir gülünecek noktadır.
Doğuya doğru bakıldığında Beypazarı fleksürünün Uruş yönünde bir yatay yay biçiminde olduğunu görürüz. Bu aslında tabandan yükselen yaşlı birimlerin oluşturduğu kırıklanmanın ve bunun geometrisinin bir sonucudur.
Kenarı oyuk bir masanın üzerindeki örtünün duruşuna benzemesi, bize
alltaki pre-neojen temelin geometrisini verir.
BEYPAZARI-HIDIRLIK TEPE ve BEYPAZARI MONOKLİNALİ
Beypazarı monoklinalinin jeolojik görünüşü
Batıya doğru bakıldığında, sert ve koyu kahverengindeki tüflü, silisli seviyelerin kıvrılarak alta daldıkları gözlenir. Aşının tabakalar 50-60o ile güneye dalıp tabaka yüzeyleri dik dururlar. Tabakaların sert veaşınmaya dirençli olan kısınları topografyada, zor aşındığından yükselti yapar.
Doğuyönünde Beypazarı fleksürünün bir yatay yay biçiminde olduğunu görürüz. Bu aslında tabandan yükselen yaşlı birimlerin oluşturduğu sürüklenmenin ve bunun geometrisinin bir sonucudur.
Kenarı oyuk bir masanın üzerindeki örtünün duruşuna benzemesi, bize
alltaki pre-neojen temelin geometrisine işaret eder.
Batıya doğru tüfler ve tüflü kireçtaşı tabakalarının fazla kompaksiyona uğramış, silisleşmiş kısımları daha dirençli olup az aşınarak bir tepecikler silsilesi oluştururlar.
Kayaç oluşumunda bazı yerler daha sıkı, bazı yerler ise daha yumuşak kalır. Yumuşak ve fazla deformasyona uğramış yerler çabuk aşınmaya başlar.
