Kavuşan-Bilgisayar programlama

Jeolojide bilgisayar programlama ve programları

Shot by Gültekin Kavuşan

Jeolojide Bilgisayar

Tüm diğer mühendislik alanlarında olduğu gibi jeolojide de bilgisayar kullanımı hızla yayılmış ve gelişmiştir. Günümüzde artık tüm işlemler, jeolojik problemlerin çözümleri, haritalama, sondaj logları, diğer çizimler, arazi ile gps, cbs iç içe geçmiş durumdadır.

Arazi çalışmalarında ölçülen doğrultu/eğimden, lokasyonların haritaya doğru yerleştirilmesi, sondaj yerlerinin hem haritada, hem de arazide doğru olarak yerleştirilmeleri, tümüyle dijital veri tabanının bir sonucudur. Günümüzde haritacılık ve jeodezi programlşarının son derecede hassas ölçüm yapabilmeleri nedeniyle gerek yer üstünde gerekse yeraltındaki bir lokasyonun ve buradaki jeolojik tüm özelliklerin harita ve diğer veri tabanalarına aktarılması tümüyle dijital veri tabanında gerçekleştirilmektedir.

Ülkemizdeki son bazı önemli maden kazaları sonrasında yeraltında ve madenlerde tümüyle elektronik veri tabanı bazında işlemlerin yapılması öngörülmüştür. Bu nedenle gerek maden mühendisi, gerekse jeoloji mühendisi artık günümüzdeki bazı programları bilmek ve bunların temel programcılık içerisindeki yapısal elemenalarını öğrenmekl zorundadır.

Maden kazalrında acilen müdahale edilebilmesi için gereken son derecedeki hassas yer tespiti ve yeraltının 3-D simulasyonları, 2-D haritaları tümüyle bilgisayar programlarını zorunlu kılmıştır.

Jeolojide bilgisayar ve Tarihçesi


Jeolojide bilgisayar programları ve uygulamaları nedir? 1995 li yıllara kadar, jeolojide bilgisayar programları, basic dilinde yazılmış ve doğrudan son kullanıcının yazdığı programlar şeklindeydi örneğin , kimyasal analiz değerlerinin istatiksel incelenmesi, bunların grafik olarak çizimi gibi.

Windows-95'in gelişmesi bu tür programların kısmen profesyonel yazılımlara geçişinide beraberinde getirdi ve değişik üniversitelerde bir çok öğrenci bu yazılımları üniversitelerin web sayfalarında yayınlayıp, download edilmelerine izin verdiler. Bazı çizim programları, özellikle jeolojik harita çizimi için kullanılmaya başladı.

2000'li yıllarda ise yazılım firmaları konuya girdiler ve Golden software, Surfer; Rockware inc. rockware ve sonrasında Logplot programları ile sondaj logu ve 2-d, 3-d harita çizimlerini piyasaya sürdüler. Daha sonra USGS tarafında harita ve gps verileri üzerine jeolojik uygulamalar Arc-gis ve Arc-map olarak profesyonel boyutta geçildi.

Günümüzde bir çok program bu tabanda üretildi ve jeodezi-cbs-gps ilişkisi ve uygulamaları yaygınlaştı, Mapinfo, Global mapper, Lidar software gibi programlar, her çeşit uydu görüntüleri üzerinden "remote sensing" şekline dönüştü. Günümüzde özellikle madencilik boyutunda Vulcan, Micromine, Gencom, Mapinfo-discover gibi programlar ile tüm jeolojik ve madencilik verileri birlikte kullanılabilmekte, rezerv hesaplamaları, jeolojik kesitler, sondaj logları, açık ve kapalı işletme projeleri ve maden haritaları doğrudan dijital veri olarak 2-d ve 3-d olarak cm mertebesinde gösterilebilmektedir.


Yeni başlayanlar için bilgisayar bölümünde bilgisayarın tanımından başlarak, rapor yazma, jeolojik harita çizmek, ternary diyagramı çizmek, elek analizi ve buna benzer basit programları öğretmeyi amaçlar. Bir jeoloji mühendisi, raporunda bu tür verileri kullanabilmeli, çalışmalarınıda bir konferansta sunabileceği düzeyde bilgi sahibi olmalıdır.

İleri düzey bilgisayar programları daha üst düzeydeki jeolojik işlemleri yapabilemeye yönelik programlardır. Burada CBS-GPS bilgisi, JEODEZİ- HARİTACILIK bilgisi zorunludur. Matematiksel Jeoloji'ye bir başlangıç olarak gereklidir. Türkiye'de matematiksel jeoloji eğitimi henüz yoktur.

Placeholder Image
Placeholder Image
Placeholder Image
Placeholder Image